La Mikscifona Knabino de Oz - Baum Lyman Frank. Страница 1
Lyman Frank Baum
LA MIKSCIFONA KNABINO DE OZ
Antauparolo
Pro komplezo de Doroteo Gale el Kansas, poste Princino Doroteo de Oz, humila verkisto en Usono iam nomumigis Rega Historiisto de Oz, kaj ricevis la privilegion verki la kronikojn de tiu mirinda felando. Sed verkinte ses librojn pri la aventuroj de tiuj interesaj sed kuriozaj personoj kiuj logas en la Lando Oz, la Historiisto malfelice sciigis ke pro edikto de la Plejsupera Reganto, Ozma de Oz, sia lando ekde tiam estos nevidebla por ciuj kiuj logas ekster giaj limoj kaj ke cia plia komunikado kun Oz estos neebligita.
La infanoj kiuj kutimigis anticipi la librojn pri Oz kaj kiuj amis la rakontojn pri la gajaj kaj felicaj personoj logantaj en tiu favorata lando, bedauris same kiel ilia Historiisto ke ne plu estos novaj libroj da rakontoj pri Oz. Ili sendis multajn leterojn demandante cu la Historiisto ne konas kelkajn aventurojn kiujn li povas verki, pri eventoj okazintaj antau ol la Lando Oz estis kasita for-de la cetera mondo. Sed li konis neniujn. Fine unu el la infanoj demandis kial ni ne povas audi mesagojn de Princino Doroteo per sendrata telegra ?o, kio ebligus ke si komunikadu al la Historiisto cion okazantan en la fora Lando Oz ec kvankam li ne povas vidi sin au ec scii precize kie estas Oz.
Tio sajnis bona ideo;do la Historiisto pretigis altan turon en sia malantaua gardeno, kaj studis sendratan telegra ?on gis li komprenis gin, kaj post tio li komencis voki “Princinon Doroteon de Oz”sendante mesagojn en la aeron.
Nu, ne estis versajne ke Doroteo sercus sendratajn mesagojn au atentus la vokon;sed la Historiisto ja estis certa pri unu afero: ke la potenca Sorcistino Glinda de Oz scius kion li faras kaj ke li deziras komuniki kun Doroteo. Car Glinda havas grandan libron en kiu estas kroniko pri ciu evento okazanta cie en la mondo, tuj kiam gi okazas, do kompreneble la libro informus sin pri la sendrata mesago. Kaj tiel Doroteo informigis ke la Historiisto volas paroli kun si, kaj ekzistis Vilulo en la Lando Oz kiu scipovis telegrafe sendi sendratan respondon. La rezulto estis ke la Historiisto tiom fervore petis informigi pri la plej novaj eventoj en Oz, por ke li skribu ilin por ke la infanoj legu ilin, ke Doroteo petis de Ozma permeson, kaj Ozma grace konsentis.
Tial, post du longaj jaroj da atendado, nova rakonto pri Oz estas prezentata al la infanoj de Usono. Tio ne estus ebla, se iu lertulo ne inventus la “sendratan”kaj egale lerta infano ne sugestus la ideon atingi la misteran Landon Oz per gi.
Capitro 1
Ojho kaj Onchjo Nonchjo
“Kie estas la butero, Oncjo Noncjo?”demandis Ojo.
Oncjo rigardis tra la fenestro kaj karesis sian longan barbon. Poste li turnis sin al la Mangtula knabo kaj kapneis.
“Ne ’stas,”diris li.
“Ne estas butero?
Domage, Oncjo. Do kie estas la kon ?tajo?” demandis Ojo, starante sur tabureto por povi rigardi ciujn bretojn de la bretaro.
Sed Oncjo Noncjo denove kapneis.
“Mankas,”li diris.
“Ankau ne estas kon ?tajo?Nek kuko —nek jeleo —nek pomoj —nur pano?”
“Nur,”diris Oncjo, denove karesante sian barbon dum li rigardis tra la fenestro.
La knabeto alportis la tabureton kaj sidigis apud sia onklo, macante la sekan panon malrapide kaj sajne profunde pensante.
“Nenio kreskas en nia gardeno escepte de la panarbo,”li murmuris, “kaj restas nur du bulkoj sur tiu arbo;kaj ili ankorau ne estas maturaj. Diru al mi, Oncjo;kial ni estas tiel malricaj?”
La maljuna Mangtulo turnis sin kaj rigardis Ojon. Li havis afablajn okulojn, sed jam de tiom longe li nek ridetas nek ridas ke la knabo jam forgesis ke Oncjo Noncjo povas aspekti alia ol solena.
Kaj Oncjo neniam parolis pli da vortoj ol nepre necesis, do lia neveto, kiu logis sola kun li, lernis kompreni multon per unu vorto.
“Kial ni estas tiel malricaj, Oncjo?”ripetis la knabo.
“Ne ’stas,”diris la maljuna Mangtulo.
“Mi opinias ke jes,”deklaris Ojo. “Kion ni havas?”
“Domon,”diris Oncjo Noncjo.
“Mi scias, sed ciu en la Lando Oz havas logejon. Kion alian, Oncjo?”
“Panon.”
“Mi mangas la lastan maturan bulkon. Jen;mi jam apartigis vian porcion, Oncjo. Gi estas sur la tablo, kaj vi povos mangi gin kiam vi malsatos. Sed kiam gi ne plu estos, kion ni mangos, Oncjo?”
La maljunulo movetis sin en sia sego sed nur kapneis.
“Kompreneble,”diris Ojo, kiu devis paroli car lia onklo rifuzis, “neniu mortas pro malsano en la Lando Oz. Estas su ?ce por ciuj, sciu;sed, se gi ne estas guste kie oni hazarde estas, oni devas iri al kie gi estas.”
La maljuna Mangtulo denove movetis sin kaj gapis al sia neveto kvazau lin cagrenas la argumento.
“Antau la morgaua mateno,”la knabo pludiris, “ni devos iri al loko kie estas mangajo, car se ne, ni ege malsatigos kaj farigos tre malfelicaj.”
“Kie?”demandis Oncjo.
“Kien ni iru?Mi estas certa ke mi ne scias,”respondis
Ojo. “Sed certe vi scias, Oncjo. Nepre vi veturis dum via vivo, car vi estas tiom aga. Mi ne memoras tion, car ekde kiam mi povas komenci memori, ni logas jam ci tie en ci tiu soleca ronda domo, kun malgranda gardeno malantaue kaj la dika arbaro cirkauanta nin. El la granda Lando Oz, kara Oncjo, mi vidis nur tiun monton sude, kie oni diras ke logas la Martelkapuloj —kiuj ne permesas ke iu preterpasu —kaj tiun monton norde, kie oni diras ke neniu logas.”
“Unu,”deklaris Oncjo, korektante lin.
“Ho, jes;unu familio logas tie, mi audis. Temas pri la Kurbiginta Magiisto nomata D-ro Pipt, kaj lia edzino
Margolote. Unu jaron vi rakontis al mi pri ili;mi kredas ke vi bezonis plenan jaron, Oncjo, por diri kiom mi jus diris pri la Kurbiginta Magiisto kaj lia edzino. Ili logas alte sur la monto, kaj la bona Mangtula Lando, kie la fruktoj kaj ?oroj kreskas, estas ali ?anke. Estas strange ke vi kaj mi logas ci tie tute solaj, en la mezo de la arbaro, cu ne?”
“Prave,”diris Oncjo.
“Do ni foriru kaj vizitu la Mangtulan Landon kaj gian gajan bonnaturan logantaron. Mi volegas vidi ion krom arbaron, Oncjo Noncjo.”
“Eta.”
“Nu, mi ne estas tiom eta kiom iam,”respondis la knabo serioze. “Mi kredas ke mi povas marsi tiom longe kaj tiom rapide tra la arbaro kiel vi mem, Oncjo. Kaj nun, kiam nenio mangebla kreskas en nia malantaua gardeno, ni devas iri al loko kie estas mangajo.”
Oncjo Noncjo ne respondis dum kelka tempo. Poste li fermis la fenestron kaj turnis sian segon tiel ke gi frontis la cambron, car la suno malsupreniradis malantau la arbosuproj, kaj komencis malvarmigi.
Post iom da tempo Ojo ardigis la fajron kaj la stipoj ?amis libere en la larga kameno. Ili ambau sidis en la fajrolumo dum longa tempo —la maljuna blankbarba Mangtulo kaj la knabeto. Ambau pensadis.
Kiam jam farigis tute senlume ekstere, Ojo diris:
“Mangu vian panon, Oncjo, kaj poste ni enlitigos.”
Sed Oncjo Noncjo ne mangis la panon;nek li tuj enlitigis. Longe post kiam lia neveto ekdormis en la angulo de la cambro la maljunulo sidis apud la fajro, pensante.