Нябожчыкава люстра (на белорусском языке) - Кристи Агата. Страница 2

- Так, я падумаў пра гэта. Я атрымаў, разумееце, ад яго лiст. Гэта незвычайны лiст, якi не просiць, а клiча!

- Каралеўскi загад, - сказаў мiстэр Сэтазвэйт, злёгку хiхiкнуўшы.

- Менавiта. Гэтаму сэру Гервазы не прыйшло ў галаву, што я, Эркюль Пуаро, салiдны чалавек, у якога так многа спраў! Што надзвычай малаверагодна, каб я адкiнуў усё ўбок i прыбег, як паслухмяны сабака, як нiкчэмны паслугач, якi рады атрымаць хоць якое даручэнне!

Мiстэр Сэтазвэйт прыкусiў губу, каб схаваць усмешку. Ён мог падумаць, што калi гаварыць пра эгаiзм, дык тут не было вялiкай рознiцы памiж Эркюлем Пуаро i Гервазы Шэвенi-Гарэ.

Ён прамармытаў:

- Вядома; а калi справа, якой датычылася гэтая позва, была пiльная?..

- Не была! - Рукi Пуаро ўзнялiся ў паветра, зрабiўшы выразны жэст. - Я павiнен быў быць у яго пад рукою, вось i ўсё, на выпадак, калi яму спатрэбiцца выклiкаць мяне! Еnfin, jе vous dеmеndе!*

* Нарэшце, прашу вас! (фр.).

Рукi зноў красамоўна ўзнялiся ўгору, лепш за словы перадаючы гнеў мiстэра Эркюля Пуаро.

- Я зразумеў так, - сказаў мiстэр Сэтазвэйт, - што вы адмовiлiся?

- Я яшчэ не меў магчымасцi, - павольна сказаў Пуаро.

- Але вы адмовiцеся?

Новы выраз мiльгануў на твары маленькага чалавека. Яго брыво разгублена тарганулася. Ён адказаў:

- Як бы гэта сказаць? Адмовiцца - так, гэта была мая першая рэакцыя. Але я не ведаю... Часам ёсць нейкае прадчуванне. Цi не пахне тут рыбай...

Мiстэр Сэтазвэйт успрыняў гэтыя апошнiя словы сур'ёзна.

- Вось як? - сказаў ён. - Цiкава...

- Мне здаецца, - гаварыў далей Эркюль Пуаро, - што чалавек, якога вы намалявалi, можа быць вельмi крыўдлiвы...

- Крыўдлiвы? - здзiвiўся мiстэр Сэтазвэйт. Гэтае слова было не з тых, якiя ў яго звычайна асацыiравалiсяi з Гервазы Шэвенi-Гарэ. Але ён быў пранiклiвы i кемлiвы чалавек. Ён разважлiва сказаў:

- Здаецца, я разумею, што вы маеце на ўвазе.

- Гэта чалавек у латах, так, у латах - у сапраўдных латах! Латы крыжакоў нiшто ў параўнаннi з iмi, з латамi фанабэрыi, гонару, страшэннай самаўпэўненасцi. Гэтыя латы ў пэўным сэнсе абарона: стрэлы, штодзённыя стрэлы жыцця, адлятаюць ад iх. Але тут ёсць i небяспека: чалавек у латах часам можа нават i не ведаць, што яго атакуюць. Ён бачыць запаволена, запаволена чуе, яшчэ павольней адчувае.

Пуаро памаўчаў, потым спытаўся ўжо iначай:

- Якая сям'я гэтага сэра Гервазы?

- Ванда - яго жонка. Яна з Абаснатаў, была вельмi прыгожая дзяўчына. Яна i цяпер прыгожая жанчына. Страшэнна незразумелая, аднак. Адданая Гервазы. У яе, я ведаю, прыхiльнасць да акультных навук. Носiць амулеты i скарабеяў i заяўляе, што яна - пераўвасабленне егiпецкай царыцы... Далей, Рут - прыёмная дачка. У iх няма сваiх дзяцей. Вельмi прывабная дзяўчына ў сучасным стылi. Вось i ўся сям'я. Апрача, вядома, Х'юга Трэнта. Гэта пляменнiк Гервазы. Памела Шэвенi-Гарэ выйшла замуж за Рэгi Трэнта, i Х'юга быў iх адзiнае дзiця. Ён сiрата. Х'юга не можа атрымаць у спадчыну тытул, вядома, але я думаю, што яму пяройдзе ўрэшце большасць грошай Гервазы. Прыгожы хлопец; служыць у коннай гвардыi.

Пуаро задумлiва пакiваў галавой. Потым спытаўся:

- Сэра Гервазы засмучае, напэўна, што ў яго няма сына, каб той прыняў яго iмя?

- Думаю, вельмi моцна засмучае.

- Iмя роду - ён апантаны гэтым?

- Але.

Мiстэр Сэтазвэйт хвiлiну-дзве маўчаў, дужа заiнтрыгаваны. Нарэшце ён адважыўся:

- Вы бачыце важную прычыну, каб паехаць у Гэмбара Клоўз?

Пуаро адмоўна паволi пакiваў галавой.

- Не, - сказаў ён. - З таго, што мне вядома, не вынiкае нiякай прычыны наогул. Але, тым не менш, я мяркую, што паеду.

2

Эркюль Пуаро сядзеў у куце вагона першага класа. Цягнiк хутка iшоў па ангельскай сельскай мясцовасцi.

Задумлiва дастаў ён з кiшэнi акуратна складзеную тэлеграму, разгарнуў яе i прачытаў зноў: "Выязджайце ў чатыры трыццаць з Пэнкраса загадайце кандуктару спынiць экспрэс у Ўмпэлi. Шэвенi-Гарэ".

Ён згарнуў тэлеграму i паклаў яе назад у кiшэню. Кандуктар быў надзвычай паслужлiвы. Джэнтльмен едзе ў Гэмбара Клоўз? О, так, для гасцей сэра Гервазы Шэвенi-Гарэ цягнiк заўсёды спыняецца каля Ўiмпэлi. "Асаблiвая прывiлея, сэр, я думаю".

Пасля гэтага кандуктар двойчы заходзiў у вагон, першы раз - запэўнiць падарожнiка, што ўсё будзе зроблена, каб спынiць для яго цягнiк, другi - каб аб'явiць, што цягнiк познiцца на дзесяць хвiлiн.

Цягнiк павiнен быў прыбыць у 7.50, але было дакладна дзве хвiлiны дзевятай, калi Эркюль Пуаро сышоў на платформу маленькай станцыi i ўсунуў у руку клапатлiваму кандуктару чаканыя паўкроны.

Свiснуў паравоз, i паўночны экспрэс рушыў далей.

Да Пуаро падышоў высокi шафёр у цёмна-зялёнай унiформе.

- Мiстэр Пуаро? У Гэмбара Клоўз?

Ён падняў акуратненькi сакваяж дэтэктыва i павёў Пуаро са станцыi да вялiкага ролс-ройса. Шафёр патрымаў дзверцы, пакуль Пуаро залез у машыну, потым накрыў яму каленi шыкоўным пледам з футра, i яны паехалi.

Праехаўшы хвiлiн дзесяць па прасёлках, па палявых дарожках, аўтамабiль павярнуў да шырокай брамы з двума вялiзнымi каменнымi грыфонамi па баках.

Праз парк яны праехалi да дома. Дзверы дома былi адчыненыя, iмпазантных прапорцый дварэцкi паказаўся на лесвiцы параднага ўвахода.

- Мiстэр Пуаро? Сюды, сэр.

Дварэцкi павёў яго па зале i, прайшоўшы да сярэдзiны, адчынiў насцеж дзверы справа.

- Мiстэр Эркюль Пуаро, - абвясцiў ён.

У пакоi было некалькi чалавек у вячэрнiх касцюмах, i Пуаро сваiм пiльным зрокам адразу ўбачыў, што яго не чакалi. Вочы ўсiх сутных застылi з непадробным здзiўленнем.

Потым высокая сiваватая жанчына няўпэўнена падышла да яго.

Пуаро схiлiўся над яе рукой.

- Прашу прабачэння, мадам, - сказаў ён. - Баюся, што цягнiк спазнiўся.

- Нiчога, нiчога, - разгублена сказала лэдзi Шэвенi-Гарэ. Яе вочы ўсё яшчэ пазiралi на яго няўцямна. - Нiчога, нiчога, мiстэр... э-э... я трохi недачула...

- Эркюль Пуаро.

Ён вымавiў сваё iмя гучна i выразна.

Недзе за сабой Пуаро пачуў раптоўны рэзкi ўздых.

I тут жа ён усвядомiў, што, бясспрэчна, гаспадара ў гэтым пакоi няма. Ён ветлiва сказаў:

- Вы ведалi, што я прыязджаю, мадам?

- О, ведала... - Словы яе прагучалi непераканаўча. - Я думаю... Я маю на ўвазе... Я мяркую... Але я гэткая непрактычная, мiстэр Пуаро. Я ўсё забываю... - У яе голасе чулася меланхалiчная задаволенасць гэтым фактам. - Мне шмат пра што гавораць. Мне здаецца, я запамiнаю ўсё, але яно толькi праходзiць праз мой розум i знiкае! Як быццам нiколi i не было!