Sonetlər - Şekspir Vilyam. Страница 13

124

Sevgim doğulsaydı adi uğurdan,

Olardı taleyin bic bir övladı.

Onu ya gül kimi oxşardı zaman,

Ya da alaq kimi yolub atardı.

Yox, yox, təsadüfdən uzaqdır sevgim,

Dəbdəbə qoynunda qalmayıb dustaq.

Zülmün pəncəsində kölə, müttəhim,

Zamanın əlində deyil oyuncaq.

Yoxdur xəyanətdən heç bir qorxusu,

Vaxtın hökmü ilə dəyişmir, dönmür.

Olub bir əbədi yolun yolçusu,

Günəşlə alışmır, yağışla sönmür.

Zamanın təlxəyi olsa məhəbbət,

Ölümü həyatdır, ömrü cinayət.

125

Taxtını çiynimdə tutmaram, yəqin,

Hörmətli olmaqçün şahın yanında.

Qoyub özülünü əbədiyyətin

Viran eylərəmmi onu bir anda?

Zahiri bəzəyə səcdə qılanlar

Bir azdan itirər bu səcdəgahı.

Adi səadəti unudub onlar,

Dumana bürüyər aydın sabahı.

Saçır sədaqətlə sevgim nur, işıq,

Kasıbdır, yoxsuldur, azaddır fəqət.

Nə bir biclik bilir, nə də alçaqlıq,

Yeganə arzusu: təmiz məhəbbət.

Ey iblis, şərini artırma nahaq,

Zülmət çoxaldıqca nurlanar çıraq.

126

Mənim əziz dostum, gəncliyinlə sən

Zamam əks edən təmiz güzgüsən.

İllər qovuşdurur kamala səni

Alırəvəzində gözəlliyini.

Xaraba içində hakim təbiət

Sənin gül hüsnünü qoruyur fəqət.

İstəyir saxlasın təravətini,

Dəyişsin zamanın bəd niyyətini.

Onun hər zövqünü oxşasan da, bax,

Səni axıradək qorumayacaq.

Elə ki, yetişdi ömrün son anı,

Tamam kəsəcəkdir haqq-hesabını.

127

Gözəl sayılmazdı əvvəl qara rəng,

İndi gözəlliyə tək odur varis.

Sünilik hər yerdə adlanır qəşəng,

Təbii boyadan qalmayıb bir iz.

Əsl gözəlliyi süni boyalar

Gizlədib, gözəllik dustaq olubdur.

Onun nə adı var, nə ünvanı var,

Bütün gözəllərdən uzaq olubdur.

Qarğa qanadıdır yarın qaşları,

Gözləri gecədən heç cür ayrılmaz,

Geyinib əyninə matəm paltarı,

Gözlər gözəlliyə sanki tutur yas.

Bunu hər gördükcə qəmlənir ürək;

Qara rəng gözəllik olaydı gərək.

128

Sən hava çaldıqca, musiqim mənim,

Həyat bəxş edirsən cansız taxtaya.

İncə barmaqlarla dil açıb hər sim,

Çevrilir şəfqətli ruhi qidaya.

Zərif əllərini öpür klaviş,

Qibtə atəşində qovruluram mən,

Dodaqlarındakı həsrət, titrəyiş

Dönür od-alova hərarətindən.

Klaviş tək məsud dünyada hanı?

Canlıdan canlıdır, xoşbəxtdən xoşbəxt.

Öpür dönə-dönə barmaqlarını!

Onu öpüşlərdən ayırma heç vaxt.

Ona ver, ona ver barmaqlarım,

Mənəsə, mənəsə dodaqlarını.

129

Qəddardır, zalımdır, quduzdur

şəhvət, Mənliyi, həyanı itirir tamam.

Nə etibar bilir, nə də sədaqət,

Saxtadır, kobuddur, qabadır müdam.

Elə ki, soyudu, dönür nifrətə,

Əvvəlki halından qalmayır nişan.

Bir azdan qərq olur dərdə, möhnətə,

Yenidən tilsimə düşür nagahan.

Görüş məqamında olur dəli tək,

Varlığı tamahla-atəşlə dolu.

Həsrəti əzablı, ümidi kövrək,

Əvvəli fərəhli, sonu yuxulu.

Bu bir cəhənnəmdir, dönür sevincə,

Bilmirik biz ondan qurtaraq necə?

130

Günəşə bənzəmir yarımın gözü,

Mərcan tək al deyil al dodağı da.

Zülfü də sünbülə oxşamır, düzü,

Yoxdur sinəsində qar ağlığı da.

Qızılgül görmüşəm al, zərif, incə,

Onun yanağında açmaz heç biri.

Bahar mehi deyim, axı, mən necə,

Yoxdur nəfəsində çiçəyin ətri.

Səsi musiqi tək deyildir qəşəng,

Fəqət danışanda gülür ürəyim,

Hələ görünməyib göydə bir mələk,

Gəzir yer üstündə mənim mələyim.

O heç geri qalmaz, inanıram mən, —

Yalan təşbehlərlə bəzənmişlərdən.

131

Çətindir naz-qəmzən, ağırdır hökmün,

Məğrur gözəllər tək amiranəsən.

Çünki bilirsən ki, dəli könlümün

Ən gözəl, ən zərif daş-qaşı sənsən.

Deyirlər: qərq etməz qara bənizlər

Sevən bir ürəyi göz yaşlarına.

Dinmirəm, dilimdə çatmayır hünər,

Heyranam könlümün təlaşlarına.

Hər zaman sən mənim xəyalımdasan,

Qəlbən and içirəm: eşqim gerçəkdir.

Buna bir şahiddir göz yaşı, fəğan;

Sənin qara üzün mənə qəşəngdir.

Bənizin. qaradır, bu dərd deyil, bax,

Əməlin qaradır, dərd budur ancaq.

132

Qara gözlərini sevirəm sənin,

Mənə mərhəmətlə baxırlar hər an.

Sanki, yas paltar geyib gözlərin,

Hal tutub qəlbinin cəlladlığından.

Nur saçır üzünə odu, atəşi,

Necə də yaraşır gözlər hüsnünə!

Axşamın ulduzu, sübhün günəşi

Belə yaraşmayır göyün üzünə.

İndi ki bəzəkdir sənə qara rəng,

Qoy qara geyinsin məhəbbətin də.

Qara gözlərinə bənzəsin ürək,

Matəmə bürünsün mərhəmətin də.

Gözəllik qaradır deyərəm onda,

Zülmət işıqlıdır nurdan cahanda.

133

Görüm ki, qəlbinə olsun min lənət,

Əzabla qəlbimi döndərib qana.

Deyilmi tək mənə zülmü kifayət,

Hələ dostumu da salıb zindana.

Gözlərin ayırdı, ah, məni məndən,

Dostumu apardın, qalmadı tabım.

Ayrılmışam ondan, özümdən, səndən,

Çoxalıb üç dəfə dərdim, əzabım.

Həbs elə, gəl, mənim ürəyimi sən,

Onun ürəyini qəminlə az ov.

Dostumu azad et dərddən, qüssədən,

Saxla əvəzinə könlümü girov.

Qalsa ürəyində ürəyim dustaq,

Könlümdə nə varsa, sənin olacaq.