Δυνάμωσε την Ψυχή σου - Архимандрит (Конанос) Андреас. Страница 15

Μπορεί κάποιος, βέβαια, και (μέσα) από τέτοια κατάσταση, ν' αγαπήσει μετά αυτό που κάνει. Όπως ήξερα κάποιον, που πέρασε στη Γεωπονική Σχολή, ενώ ήθελε κάτι άλλες σχολές και τελικά αγάπησε πάρα πολύ αυτό που κάνει. Την επιστήμη την αγάπησε. Αγάπησε τη γη. Την ποικιλία των φυτών, των λουλουδιών, τη σοφία που εργάζεται ο Θεός· όλα αυτά τα πράγματα. Και του άρεσε πάρα πολύ στο τέλος. Αν όμως στο τέλος δεν του άρεσε, κατά τη γνώμη μου, δεν ξέρω αν έπρεπε να συνεχίσει. Έπρεπε να κάνει κάτι. Έπρεπε να κάνει κάτι για να μπορέσει να ερωτευτεί αυτό που κάνει, ν' αγαπήσει αυτό που κάνει, για να αντέξει στη ζωή. Αλλιώς γερνάς πριν την ώρα σου. Γι' αυτό πολλές μάνες και πολλοί πατέρες που 'χουν κάνει την οικογένειά τους χωρίς καμιά φορά να ε… τους ταίριαζε ακριβώς αυτό. Γιατί είμαστε όλοι πολύ μονόπλευροι. Όταν δούμε κάποιο μοναχό ή ιερέα που αποτυγχάνει, λέμε: «δεν ήταν αυτός για παπάς. Πάνε εκεί πέρα τους παρασύρουν και λοιπά»…

Δεν ξέρω, αν επιτρέπεται να πω ότι και μερικοί δεν είναι να κάνουν οικογένεια. Μερικοί δεν πρέπει να κάνουν σπίτι, γιατί δεν τους ταιριάζει, ίσως. Σε μερικά πράγματα δεν έχουν καταλάβει, δεν το 'χουν αγαπήσει, δεν ξεκινάνε με ωραίες προϋποθέσεις. Δεν το κάνουν με μεράκι. Δεν ξέρουν τι θα βρουν. Κι άλλα ζητούν από το γάμο, ο οποίος έχει άλλα να τους δώσει κι απογοητεύονται και μετά μαραζώνουνε. Και ξυπνάνε το πρωί κάποιες γυναίκες — αυτά δεν είναι της φαντασίας μου, δεν τα λέω εγώ, τα λέτε εσείς. Και δεν τα λέω φυσικά για να εκθέσω κάποιον, αλλά για να περιγράφω μια κατάσταση και να κάνω κοινωνούς και τους άλλους αυτής της καταστάσεως. Και ξυπνάει μια γυναίκα το πρωί και κλαίει. Και της λες: «Γιατί κλαις, καλή μου; Γιατί κλαις;». «Δεν ξέρω· δε μ' αρέσει η ζωή που κάνω. Δε μ' αρέσει ο δρόμος που διάλεξα». «Ποιο δρόμο διάλεξες;». «Δε λέω πως είμαι για μοναχή. Εννοώ, δε μ' αρέσει που έκανα οικογένεια. Νοιώθω… Σκέφτομαι τα παιδιά, το σπίτι μου, τις δουλειές μου και κλαίω. Δε θέλω· έχω μαραζώσει· έχω μελαγχολήσει». «Γιατί έφυγε αυτό το… το ωραίο, αυτή η σπίθα απ' την ψυχή σου; Αυτό που σε κρατάει στη ζωντάνια και στην ευεξία της επιλογής; Γ\ατί χάθηκε αυτό;».

Και ξέρετε τι απαντάτε πολλοί και πολλές; «Δε χάθηκε. Απλούστατα δεν υπήρξε ποτέ! Δεν ξεκίνησα μ' αυτό το μεράκι. Δεν ξεκίνησα μ' αυτόν τον έρωτα».

Μ' αρέσει αυτή η λέξη, γιατί εκφράζει μεγάλες αλήθειες και δυνατές σχέσεις. Και δυνατές σχέσεις θεϊκές. Έρωτας Θεού. Έρωτας ανθρώπου. Να μπορείς ν' αγαπάς. Να μπορείς να δίνεσαι. Να μπορείς να δίνεις όλα σ' αυτό που κάνεις. Κι έτσι, τα βγάζεις πέρα. Έχω δει μανάδες που έχουνε ένα σωρό δουλειές κι έχουν κι ένα σωρό παιδιά, κι έχουν πολύ λίγα λεφτά. Όλα τα άλλα είναι ένα σωρό, τα λεφτά είναι πολύ λίγα. Κανένας σωρός. Κι όμως έχουνε πάρα πολύ μεγάλη χαρά κι ενθουσιασμό γι αυτό που κάνουνε. Και λες: «πώς μπορεί αυτή η γυναίκα;». Γιατί το αγαπάει αυτό που κάνει! Είναι ερωτευμένη μ' αυτό που κάνει. Είναι ενθουσιασμένη μ' αυτό που κάνει· κι ενώ κουράζεται, ξεκουράζεται. Κι ενώ τα δίνει όλα, χαίρεται. Και ζει αυτό που λέει ο ψαλμός: «Ἀνακαινισθήσεται ὡς ἀετοῦ ἡ νεότης σου». Σαν αετός που πετά στα σύννεφα, στα ουράνια και σχίζει τους ουρανούς μ' αυτή τη ζωντάνια. Αυτό το βλέμμα το καθαρό, το αετίσιο, που λέμε. Έτσι βλέπουν τη ζωή. Και περνάνε τα χρόνια κι αντί να μαραζώνουν και να ζαρώνουν και να αρρωσταίνουν και να πέφτει το ηθικό τους και η ψυχολογία τους, η ψυχή τους γλυκαίνει κι ομορφαίνει. Μπορεί οι δυνάμεις του σώματος κάποτε να σε εγκαταλείψουν. Αλλά η ζωντάνια της ψυχής σου δεν πρέπει ποτέ να σε εγκαταλείψει. Μπορεί να 'σαι παππούς, γιαγιά, να φτάσεις ογδόντα, ενενήντα, εκατό χρονών, αλλά η ζωντάνια της ψυχής σου δεν πρέπει ποτέ να φεύγει.

Είναι πολύ σημαντικό, λοιπόν, να μη λέμε στα παιδιά: «διάβασε, γράψε, κάνε» όλα αυτά που λέμε… Τις εντολές. Τις εντολές τις καταπιεστικές. Αλλά να δείξεις αυτό που θες να κάνει το παιδί σου· να το δείξεις σαρκωμένο, ζωγραφισμένο στη δική σου τη ζωή. Να σε δει και να το ζηλέψει. Να σε δει και να το θαυμάσει. Εγώ είδα δασκάλους ωραίους, είδα κατηχητές, είδα θεολόγους, είδα ιερείς που ήταν πηγή έμπνευσης για μένα στη ζωή μου. Αυτούς θαύμασα· το ζήλεψα, το αγάπησα, μέθυσα. Κι όταν μεθάς, τραβάς μπροστά και δεν ξέρεις τι κάνεις. Όταν μεθάς από κάτι που αγαπάς, δε βάζεις μπροστά τη λογική, αλλά βάζεις μπροστά την καρδιά! Κι η λογική της καρδιάς είναι υπέροχη! Η λογική της καρδιάς, ό,τι βάλει στο νου της, το πετυχαίνει! Και γίνεται πράξη. Κι απόδειξη, που μου 'λεγε εκείνος ο καθηγητής, ο μαθηματικός — να 'ναι καλά όπου κι αν είναι- κι αν ζει, δεν ξέρω, είναι τόσα χρόνια απ' την Πρώτη Γυμνάσιου, αλλά το θυμάμαι, με αγάπη το θυμάμαι και το ενδιαφέρον του για να μη φύγω.

Αυτή, λοιπόν, η απόδειξη της επιλογής μου είναι αυτό που τώρα ζω. Χαίρομαι μ' αυτό που κάνω! Χαίρομαι μ' αυτή την εκπομπή που κάνω! Χαίρομαι με το σχολείο! Χαίρομαι με την εκκλησία! Χαίρομαι με την εξομολόγηση! Χαίρομαι με όλα αυτά που κάνω μέσα στην Εκκλησία κι αυτά που διάλεξα! Δεν είμαι σωστός· δεν είμαι τέλειος. Δεν είμαι αναμάρτητος αλλά το χωράφι που διάλεξα να εργαστώ και να καλλιεργήσω, χαίρομαι που το διάλεξα. Είναι αυτό που μου ταιριάζει. Είναι αυτό που μου αρέσει. Είναι αυτό που θα εργαστώ, όσο καλύτερα μπορώ!..

Λοιπόν, είναι πάρα πολύ ωραίο τα παιδιά να εμπνευστούν. Να ενθουσιαστούν. Και το λάθος το μεγάλο δεν είναι στα παιδιά. Είναι σε εμάς τους μεγαλύτερους. Είναι στην τηλεόραση. Είναι σε εμάς που πρέπει να είμαστε πρότυπο στα παιδιά και δε δίνουμε τίποτα στα παιδιά να ζηλέψουν. Δε δίνουμε τίποτα στα παιδιά να σαγηνευτούν. «Καί δι’ αυτῶν» λέει: «Φωτίστηκαν». Απ' το … «Εὐλογητός εἶ Χριστέ ὁ Θεός ἡμῶν, ὁ πανσόφους τούς ἁλιεῖς ἀναδείξας, καταπέμψας αὐτοῖς τό Πνεῦμα τό ἅγιον, καί δι’ αὐτῶν τήν οἰκουμένην σαγηνεύσας..». Σαγήνευσαν την οικουμένη. Δηλαδή, σαν ένα δίχτυ, τους πήραν όλους κοντά τους. Πώς; Είχαν φλόγα. Είχαν ζωντάνια σ' αυτό που έκαναν. Η τηλεόραση σήμερα κάνει τα παιδιά να ενθουσιάζονται με πράγματα πολύ αμαρτωλά· με πράγματα πολύ μάταια, πολύ ψεύτικα, χωρίς ποιότητα, χωρίς αυθεντικότητα ήθους. Χωρίς δυνατές αλήθειες, που κρατάν τα παιδιά στη ζωή όρθια. Γι' αυτό και τα παιδιά σήμερα δεν έχουνε όνειρα, δεν έχουν ιδανικά δυνατά. Ή, τα ιδανικά τους είναι να μάθουνε, ας πούμε, μόνο τον υπολογιστή, να κάνουνε προγράμματα και λοιπά…

Αυτά τα συναρπάζουν. Είναι κάτι το συναρπαστικό. Αλλ' ως ποιότητα ζωής τους δίνουνε τέτοια πρότυπα; Είμαστε εμείς τέτοιο πρότυπο στο σπίτι, έμπνευσης Που, δε χρειάζεται να είσαι μορφωμένος για να είσαι πηγή έμπνευσης για το παιδί σου. Το Δημοτικό να 'χεις τελειώσει, κι αν δε μπορείς κι αυτό, δεν πειράζει. Να ξέρεις απλώς στα παιδιά σου να πεις ένα ωραίο παραμύθι. Να ξέρεις στα παιδιά σου να δείξεις ότι η ζωή είναι όμορφη. Ότι η ζωή έχει ποιότητα. Ότι η ζωή είναι ένας χώρος που θα ζήσουμε το Θεό. Θα μάθουμε να αγαπάμε. Να 'χουμε ταπείνωση. Να 'χουμε όμορφη ψυχή. Ότι αξίζει κανείς να αγωνιστεί για να ζήσει. Όχι να μαζεύει λεφτά· αλλά για να μάθει ν' αγαπά, να συνυπάρχει μ' αυτούς που είναι αγαπημένος και ν' αγαπήσει το ωραίο. Να αγαπήσει τη γνώση για να φωτιστεί ο νους του. Και να καταλάβει αυτόν τον κόσμο με ταπείνωση. Και μέσα απ' τη γνώση να ταπεινώνεται και να δοξάζει το Θεό.

Και τότε θα τα δει όλα το παιδί πολύ ωραία. Θα καθαρίσει η ψυχή του. Θα καθαρίσει και θα ηρεμήσει η καρδιά του. Και θα δει καθαρά τι θέλει, τι του αρέσει, τι ζηλεύει, τι θα μιμηθεί. Αυτό είναι. Τα παιδιά σήμερα είναι ζαλισμένα. Τα παιδιά σήμερα τα 'χουνε αρρωστήσει. Κι εμείς τα 'χουμε αρρωστήσει άθελά μας. Αλλά υπάρχουν και κάποια κέντρα παγκόσμια τα οποία αρρωσταίνουν τους ανθρώπους όχι άθελά τους, αλλά με πολύ μεγάλο σχέδιο και σύστημα και πρόγραμμα. Αρρωσταίνουν τα παιδιά. Τα παιδιά μας είναι αρρωστημένα. Έχουν δει τόσα πολλά έργα ματαιότητος, τόσες πολλές σκηνές αγριότητος, τόσους πολλούς διαλόγους χυδαιότητος, τόσα πολλά πράγματα βρώμικα, βουτηγμένα στη λάσπη του υποκόσμου, που είναι πολύ φυσικό να 'ναι τόσο αφύσικα στη συμπεριφορά τους, στα νεύρα τους, στην έντασή τους, στην ανεπάρκειά τους ν' ανταποκριθούν σ' αυτά που θέλουμε.