Пан Лес - Сыс Анатоль. Страница 10

*** Злачынцы брыдуць на споведзь…

Злачынцы брыдуць на споведзь,

як коней, вядуць грахі,

між імі нямая повязь —

ня вырваць аброць з рукі…

А з вуснаў ня вырваць слова. —

Ну што ж вы, прыйшлі маўчаць?

Здыміце хоць шапкі з галоваў,

Ня бачыце — сьвечкі гараць!

То вашых ахвяраў душы…

Замрыце! Бо нават рух

сьвятло іх навек патушыць,

і ў цемрыве зьнікне дух.

Маўчыце! Запозна кленчыць.

…Сьвяты — для сьвятых абраз…

Ідзіце! Ахвяры енчаць —

балюча ім бачыць вас.

*** На скрыжаваньні сьцяжын…

На скрыжаваньні сьцяжын

воўчых і чалавечых

крывёй набрыняў бурштын

і лютасьцю сярэднявечча,

і смокчуць бурштын смаўжы,

каўтаюць смаўжоў гадзюкі,

аб косткі каля сьцяжын

гайвораны гойстраць дзюбкі.

Адсечаная галава —

пакоціцца долу поўня,

ваўкоў прывядзе сава,

ахрышчаная Ваўкоўняй.

Насустрач з глухіх сьцяжын

людзей прывядзе паходня:

драпежных на кроў жанчын,

на славу мужчын галодных.

Патушыць паходню жах,

завыюць ваўкі і людзі,

і ў іхніх шкляных вачах

людскога цяпла ня будзе —

На скрыжаваньні сьцяжын

воўчых і чалавечых

крывёй набрыняў бурштын

і лютасьцю сярэднявечча,

і смокчуць бурштын смаўжы,

каб выжыць — гадуюць рогі,

і косткі, нібы нажы,

вандроўнікам раняць ногі.

Крыжавалі крумкача

Крыжавалі крумкача за колер чорны

дый гадалі: а якая ў яго кроў?

— Чорная! — прамовіў кат вучоны.

Чорная, нібы яго крыло.

Крыжавалі лебедзя за колер белы

дый гадалі: а ў яго якая кроў?

I забілі цьвік,

і кроў пабегла

барваю на белае крыло.

— Чорная! — ускрыкнуў кат вучоны. —

гэткіх д’яблаў з крыжа не зьнімаць!

Чорная! Таму што сам ён чорны,

а за гэта грэх не крыжаваць.

Тапталі поле валуны

Тапталі поле валуны,

па ім качаліся са сьмехам,

нібы вялізныя збаны,

нібы гіганцкія гарэхі.

А ў небе галасіў жаўрук,

і ўсім, хто чуў яго хаўтуры,

займала дых, займала дух,

праймала ад душы да скуры.

Быў сіні лён, стаў чорным лён,

як д’яблы, валуны рагталі

і поле, жаўруковы дом,

тапталі, рылі, катавалі.

Бажавоўк

Можна забіць, і спапяліць,

і прах пусьціць на вецер,

а потым людзям абвясьціць,

што ён ня варты сьмецьця.

Але нябесныя вятры

ягоны прах па сьвеце

зьбяруць, як семя ў макатры,

жывой вадой асьвенцяць.

I ўратаваны, зь неба Дух

зноў сыдзе чалавекам,

зноў будзе жыць сярод падлюг

ды іх марыянетак.

Ён бажавоўкам праслыве,

прыблудным патарочам,

ніхто яго не праміне,

ня плюнуць каб у вочы.

Плююць. Свае і ганакі,

са сьмехам, без прынукі,

і Духу гэныя пляўкі

страшней за яд гадзюкі.

Ды зганьбаваны сотні раз,

зьнявечаны натоўпам,

Ён прыйдзе ў самы горшы час

сваім адвечным тропам

да тых, хто выплюнуў душу,

хто ў паднябесных храмах

блюзьнерствам замяніў імшу,

а Сьвятароў на Хамаў.

Маналёг Язэпа Драздовіча

Вяльможны лес. Дубы-машэкі

прыспалі рэха даўніх дзён,

а ў нэтрах Велесавы рэкі

зьбіраюць ручаёвы звон.

Стыхія сьпіць, і толькі зрэдку

дзевяцісотгадовы зубр,

яцьвяжскае загубы сьведка,

рыкае ў дзевяць срэбных труб.

Жалобны рэквіем зубрыны

на мой

народ

наводзіць

сум…

I каб ня ўмерці — ручаіны

жабруюць па лясох расу,

бы я сьцяжынаю жабрачай,

а думы — пра адвечны шлях —

там крыўская Пагоня скача,

і німб над ёй, як зорны шлях.

Данута Бічэль-Загнетава

Бязродная песьня паэтава,

што птах са сьляпымі вачыма.

Данута Бічэль-Загнетава —

якая паэтка айчынная!

I родам і племенем гожая.

Як рэчка — зьмялелы брод,

хаваеш ад вока варожага

Айчыны сваёй радавод.

Зь мінулых крывавых стагодзьдзяў

ляціць за табой страла,

а час, усім злодзеям злодзей,

выскубвае пёры з крыла.

Ды пёры твае не радзеюць,

і словы ад сэрца твае,

як сьлёзы, як зоркі, ірдзеюць,

як кроплі расы на траве.

Сьлязою, расою і зоркай

да Бацькаўшчыны далучы,

ральлёю і пожняй колкай

аблудных дзяцей лячы.

Вось коціцца кола з дубовых лісьцяў

і кліча цябе ў Кушляны,

там здані паўстаньняў яшчэ не зьвяліся,

там мова Мацея ў пашане.

Цьвітуць на мурох старажытных зёлкі,

лячы імі люд тутэйшы.

Баляць Беларусі цярновыя зоркі,

паэтам — цярновыя вершы.

Вось коціцца кола зь цярновых лісьцяў,

каляных, суздром засохлых,

ты ўстала, ты ведаеш:

трэба выйсьці

насустрач сваёй Галгофе.